1877-1878 թ.թ. ռուս-թուրքական պատերազմի ժամանակ հիշատակության արժանի շատ դրվագներ են եղել` Բայազետի գրավումից ու հերոսական պաշտպանությունից, մինչև Անիի ավերակներից ոչ հեռու գտնվող Ալաջա լեռան ստորոտին տարած փայլուն հաղթանակը, որտեղ թուրքական զորքերի հրամանատարը հազիվ փրկվեց գերի ընկնելուց, Արդահանի գրավում և այլն։ Բայց մի դրվագ, որը տեղի ունեցավ Կարսի գրավման ժամանակ, այնուամենայնիվ, ավելի խոր և բարձր գնահատականի կարիք ունի։

Մխիթարյանները շատ մեծ ներդրում ունեն հայոց լեզվի քերականության, հայոց պատմագրության, աշխարհագրության, քարտեզագրության, միջնադարյան գիտության նվաճումներն աշխարհին ծանոթացնելու գործում։ Մխիթարյան աշխարհագրությունը սկզբնավորվում է քարտեզագրությամբ, որը միայն գիտահանրամատչելի նպատակ չէր հետապնդում, այլև ուներ շեշտված ազգային քաղաքական ենթատեքստ․ մինչ նրանց հրատարակությունները՝ աշխարհի քարտեզների վրա բացակայում էր Հայաստանը և այն, որպես առանձին

Ինչու՞ Նժդեհը Սյունիքը պոկեց, փաստացի` առանձնացրեց Առաջին հանրապետությունից:

Ամբոխը հրճվում էր, երբ Ռոբեսպիերն ու նրա հեղափոխական ընկերները գիլյոտինի էին ուղարկում թագավորին և ազնվականներին՝ անեծքներ ուղղելով մահապատժի ենթարկվողներին:

«Օտարները Հայոց կղզի կկոչեն. հոն ամեն ինչ հայկական է և հայ անունին համար: Աղոթքի հետ՝ աշխատանք, առաքինության հետ՝ հայրենասիրություն, հավատքի հետ՝ գաղափարական սևեռակետ, և միշտ Հայաստան, ամեն ինչ Հայրենիքին համար, հայ ժողովուրդին համար...»,-ահա այսպես էր Մխիթար Սեբաստացին բնութագրում Վենետիկի Սուրբ Ղազար կղզին, որտեղ երկար դեգերումներից հետո իր իսկ գերմարդկային ջանքերի և անլուր տառապանքների գնով հիմնադրված միաբանությունը՝ հոգևոր, ուսումնակրթական, գիտական և մշակութային այս կազմակերպությունը, պիտի դառնար լուսավորության փարոս՝ իր ճառագայթները հասցնելով աշխարհի բոլոր այն վայրերը, ուր հայեր էին ապրում՝ դեպի հայկական գաղթօջախներ և Հայաստան:

Գարեգին (Գեորգի) Աբրահամի Ապրեսովը խորհրդային դիվանագիտության հասակ առնելու տարիների վառ անհատականություններից է, դիվանագիտական աշխատանքը հետախուզական գործունեությանը հմտորեն շաղկապած, մեծ արդյունավետությամբ գործած անհատականություն:

Արցախում ՄԱԿ-ի մանդատով օժտված խաղաղապահներ տեղակայելու և միջազգային հանրության հետ հույսեր կապելու առնչությամբ խիստ ուշագրավ պատմական դաս հիշեցի։

26 յունիսէն 2 յուլիս 2023, Իրլանտայի Հանրապետութիւն: Երկիր մը, որ օժտուած է Աստուծոյ ստեղծած գեղեցիկ բնութեամբ: Հոն, ուր կանաչ գոյնը կը տեսնես ամէն տեղ: Անձրեւոտ կլիման երկիրը եւ անոր բնութիւնը վերածած է գեղեցիկ կանաչի: Բայց երկրին բնութեան հետ կայ ժողովուրդին ժպիտը եւ անոր բարեկամական ու հաղորդակցութեան ջերմ հոգին: Իրլանտան այնպիսի երկիր մըն է, ուր շատ յաճախ անծանօթը կրնայ դառնալ ծանօթ, եւ օտարը ինքզինք կրնայ զգալ հարազատ:

Երբ Հայաստանի իշխանությունները գտնվում եին արևմտյան երկրների ազդեցության գոտում, արդեն երկու դեպք եղել է, որ Հայաստանը թուրքի հետ հաշտության պայմանագիր է կնքել: